Leren bij den troep: op 24 april is het Erfgoeddag

Toen het leger nog grotendeels bestond uit dienstplichtigen, haalden heel wat miliciens hun rijbewijs bij den troep. Vooral dat voor vrachtwagenchauffeur was blijkbaar in trek. En zo werd de legerdienst een beetje minder als verloren tijd beschouwd.

Op Fort 8 duiken we wat dieper in het verleden. Het fort is een deel van de fortengordel die tussen 1860 en 1865 rond Antwerpen tot stand kwam om België te verdedigen. De architect van het systeem was Henri Alexis Brialmont.  Tijdens de rondleiding bekijken de opbouw van het verdedigingssysteem dat nooit in actie kwam, maar enkel als afschrikking diende. 

De evolutie van de artillerie maakte dat de forten nauwelijks vijf jaar na afwerking verouderd waren. De bouw van de forten en van de nieuwe stadsomwalling was een gigantische onderneming. 

Op deze werf van de 19de eeuw werden aardig wat bouwvakkers opgeleid. Leren op de werkvloer is dus niets nieuws. De rekrutering van soldaten via loting maakte dat vooral arme sloebers zonder enige scholing soldaat werden. Wie geld had en was ingeloot, kon zich immers vrijkopen. In fort 8 werd een leslokaal ingericht om analfabete soldaten te leren lezen en schrijven. 

Vanaf 10 uur kan je op Erfgoeddag het fort op eigen kracht bezoeken aan de hand van een bezoekersbrochure. Die kost € 2,00 en is verkrijgbaar in het Bezoekerscentrum. Maar met een gids zie je meer. Om 11, 12, 13, 14, 15 en 16 uur vertrekt een gids met max. 25 personen aan de woning van de adjudant, Schansstraat 7. Reserveren is niet verplicht maar aangewezen.

Wie wil genieten van muziek kan op de binnenkoer van het reduit terecht voor een optreden van Muzant, een duo van moeder Veerle en zoon Sebastian op viool en accordeon.

Onze mannen van Foxnov en Erfgoedgilde geven  in stijfgesteven uniform dan weer net dat ietsje meer aan onze activiteit.

reservatie : 0495 27 05 19 of fortgidsen@outlook.com

Meer mammoet in Hoboken?

Bij een groots opgezette opruimactie zijn de historische gidsen van fort 8 op een nekwervel van een wolharige mammoet (mammuthus primigenius) en een mes gemaakt uit silex gestoten.

De vondst dateert al van enige tijd geleden, maar wordt pas nu bekend gemaakt.

Of het om een wervel gaat van de mammoetkoe die in 1862 bij de graafwerken voor het fort gevonden werd, moet nog blijken.  Het forensisch onderzoek is inmiddels opgestart. De vondst van het mes is uitermate belangrijk omdat dit zou kunnen wijzen op prehistorische bewoning in dit gebied .  

De gidsen zijn ook hoopvol dat verdere restauratie van de daken van hoofd- en zijfronten nog meer mammoet zal opleveren. 

Rechts boven: de mammoet van Hoboken

De resultaten van het onderzoek worden afgewacht.

Fotozoektocht

Beetje bij beetje wordt alles in orde gebracht voor ons nieuw gidsseizoen. Officieel starten wij op Erfgoeddag op 24 april. Maar in de praktijk zijn we al terug bezig. Op 13 maart kan je opnieuw op fotozoektocht in het binnenfort. Niet zo gemakkelijk - dus kom zeker op tijd - maar superleuk om met het hele gezin te doen. Een mondmasker heb je niet meer nodig. Maar als je je geruster voelt met, zet het dan vooral op. Je CST mag je eveneens thuis laten. Ook zonder bedienen wij je in onze kantine.

Je kan je zoektocht beginnen tussen 14 en 16 uur. Ervaren speurders kunnen het traject misschien afhaspelen in één uur, maar een ervaren gids van onze werking deed er toch wat langer over. Je bent gewaarschuwd. Je betaalt € 2,00 per deelnameformulier. Je start in ons bezoekerscentrum In de Gulden Mammoet. Vanaf de Hoofdfrontweg volg je de wegwijzers Binnenfort. Wij raden aan een zaklamp en schrijfgerief mee te brengen.

De laatste van 2021 op 12/12/21

Nog één keer kan je dit jaar mee met een historische gids om het fort van Hoboken te verkennen. De wandeling start om 14 uur aan het houten huis Schansstraat 7 en eindigt in ons bezoekerscentrum In de Gulden Mammoet rond 16.30 uur

. 

Ons verhaal begint in de Franse periode (met een sprongetje naar de prehistorie) en eindigt in het begin van de 20ste eeuw. Hoe werd het fort verdedigd? Wanneer en waarom werd het gebouwd? Waarom is de woning aan de Schansstraat in hout opgetrokken? 

De artillerie-ingang wordt momenteel gerestaureerd. Hierdoor is de dakconstructie gedeeltelijk zichtbaar. In het hoofdfront bezoeken we een kruitkamer. Het binnenfort is vrij authentiek bewaard met reduit, contrescarp en droge gracht. 

In enkele lokalen van het reduit wordt een Bezoekerscentrum uitgebouwd met een klein museum, een fortshop, een tentoonstellingsruimte en een kantine. Alle publieksruimtes zijn uitgerust met een CO2 meter. In de binnenruimtes is een mondmasker verplicht. In onze kantine moet u een Covid Safe Ticket voorleggen. De rondleiding is gratis.

Fortendag 2021

Wat hebben we jullie gemist! Het lijkt een eeuwigheid geleden dat de vorige fortendag doorging.

 

In 2019 vierden we onze 10de verjaardag. We planden een nieuwe fortendag in juni 2020, maar die kwam er niet. Jullie weten wel waardoor. 2020 ging voorbij. Erfgoeddag 2021 ging digitaal en vanaf mei 2021 werd onze werking voorzichtig heropgestart.

Na een geslaagde Open Monumentendag in september zijn we helemaal terug, en dus nodigen wij jullie graag uit voor onze nieuwe fortendag op 14 november. 

CO2 meters controleren voortdurend de luchtkwaliteit in onze lokalen die permanent worden verlucht. In een fort betekent dat letterlijk opendeurdag. 

Zoals gewoonlijk voorzien wij voor deelnemende forten en werkingen een plek om zich aan het publiek voor te stellen. Voor dat publiek zijn er kennismakingsrondleidingen. Die starten in het bezoekerscentrum in het binnenfort. 

Bezoekers kunnen ook op eigen kracht de Tour de Fort volgen, al dan niet gewapend met onze bezoekersbrochure of op verkenning gaan aan de hand van een fotozoektocht. Het formulier voor de fotozoektocht en de bezoekersbrochure vind je in ons bezoekerscentrum "In de Gulden Mammoet". 

De Fortendag gaat door in het reduit van het fort. Het fort ligt aan de Schansstraat/Hoofdfrontweg.

Aanvang: 10.00 uur 

Rondleidingen vanaf 10:15 tot 16:00 uur 

Einde: 17:00 uur. De toegang is gratis.

Opgelet: de Krijgsbaan is tussen de Broydenborglaan en het Jaak Schramplantsoen onderbroken.

Krijgsbaan

 

Als ik deze aanplakbrief goed begrijp, gaan straks enkele tientallen bomen langs de Krijgsbaan tussen het fort en de Sint-Bernardse steenweg omgelegd worden. Dat is jammer om verschillende redenen.

1. Dit stukje Krijgsbaan had nog min of meer haar oorspronkelijk profiel.

2. Er verdwijnt behoorlijk wat groen. Zelfs als er nieuwe bomen worden aangeplant zijn we deze monumentale exemplaren kwijt.

3. Naast een van de bedreigde bomen staat een markeerpaal die de afstand tot fort 1 aangeeft. Tijdens de vorige legislatuur werd ons verzekerd dat het paaltje in situ zou bewaard worden, maar wij hebben niet de indruk dat deze zaak wordt opgevolgd. Wij vrezen dan ook het ergste. De meeste van deze markeerstenen zijn al verdwenen. Er waren er 131 of 132 en nu staan er nog 2 op hun oorspronkelijke plaats. Allebei in Hoboken. Het andere paaltje staat op het terrein van het fort, maar werd beschadigd toen daar een behoorlijk aantal bomen werden geveld. Ook in Wilrijk werd er eentje bewaard. Het fungeert als huisnummer. 

Het paaltje in betere tijden

Open Monumentendag 12 september 2021

De grote vakantie is voorbij. Dat betekent dat het bijna Open Monumentendag is. Voor de historische gidsen van fort 8 is dit zowat het hoogtepunt van het jaar. Na een digitale erfgoeddag en een beperkte fortengordel staan zij te trappelen om u een aangenaam bezoek te bezorgen. Thema voor Antwerpen is "800 jaar stadsrechten".  Door de forten van Brialmont (1821 - 1903) werd Antwerpen van 1859 tot 1914 de militaire hoofdstad van België. Fort 8 is een onderdeel van die Brialmontverdediging.

Op Open Monumentendag  kan je bij ons terecht vanaf 10 tot 18 uur. 

Je hebt het hele fort al gezien, zej je? Zeker niet. Tijdens deze editie kan je uitzonderlijk een kruitkamer in het hoofdfront bezoeken. Maar er is meer. In het binnenfort lopen de tentoonstellingen "200 maal gefeliciteerd, Generaal", met foto's van de zeven resterende Brialmontforten en "Vreugde en verdriet", een project van het Vredescentrum.

Je kan het fort bezoeken met een gids. De begeleide wandelingen gaan door op het uur vanaf 10 uur. Vertrekpunt: Schansstraat 7. Om 11 en om 13 uur lopen de mannen van Les Voix Perdues mee om onze gidsen muzikaal te bij te staan. Nadien verzorgen de zangers nog een optreden op de binnenplaats. Aanmelden via fortgidsen@outlook.com of op 0495 27 05 19 is niet verplicht, maar wel aangewezen. Zo ben je zeker dat je op het gewenste uur kan vertrekken.

Liever alleen? Aan de hand van een bezoekersbrochure kan je het fort op eigen tempo bezoeken. Je volgt dan de pijlen "Tour de Fort".  Of je laat je kinderen gidsen. Speciaal voor hen maakten wij een rijk geïllustreerd boekje. Beide publicaties zijn verkrijgbaar in het bezoekerscentrum.

Speurneuzen kunnen meedoen aan onze fotozoektocht in het binnenfort. Voor 2 euro kan je deelnemen. Even langs het bezoekerscentrum om de opdrachten en het antwoordformulier op te halen, en je kan vertrekken. Misschien win je wel een fijne prijs. 

Geef Acht, want in onze kantine "In de Gulden Mammoet", zijn ook wat nieuwigheden, en dat is geen klein bier. Wij gaan in de mate van het mogelijke voor bio en duurzaamheid. Plastiek flessen ruimen waar kan de baan voor glazen exemplaren met statiegeld, en blikjes en drankkartons worden zoveel mogelijk geweerd. Ook hebben wij meer aandacht voor fair trade in de strijd tegen de grote dorst. We gaan niet alleen de grote dorst te lijf, maar ook de kleine honger met hotdogs en broodjes.

In onze fortshop vind je boeken, houten puzzels, knuffels, postkaartjes enz. Let op: je kan enkel cash betalen. 

Breng zeker een mondmasker mee. In een aantal lokalen zal je het nog moeten dragen. 

Fort 8 verwacht je.